Mặc dù, hầu hết trẻ em ngày nay đều được tiêm vaccine phòng bệnh thủy đậu, nhưng virus varicella-zoster (VZV ) vẫn còn tồn tại vì nó rất dễ lây lan ở một số gia đình không tiêm phòng cho con.

1. Thủy đậu nguy hiểm trong thai kỳ

Bệnh thủy đậu, do virus varicella-zoster (VZV) gây ra, từng là một bệnh nhiễm trùng phổ biến ở thời thơ ấu. Căn bệnh này gây ra phát ban ngứa, mụn nước và sốt và khiến người bệnh có nguy cơ phát triển bệnh zona (một tình trạng liên quan) sau này trong cuộc sống.

Thủy đậu có thể gây rủi ro trong thai kỳ nếu người mẹ chưa tiêm phòng và chưa mắc bệnh lần nào. Khi mắc thủy đậu, bệnh có thể không gây sảy thai, nhưng có thể gây ra dị tật bẩm sinh và thai chết lưu, tùy thuộc vào thời điểm tiếp xúc và các yếu tố khác.

Đối với hầu hết mọi người, đặc biệt là trẻ em, bệnh thủy đậu thường không gây ra bệnh nghiêm trọng. Người lớn, nhất là phụ nữ mang thai có xu hướng gặp nhiều trường hợp nghiêm trọng hơn.

Tuy nhiên các triệu chứng sốt, đau nhức cơ thể và phát ban do nhiễm trùng có thể khá khó chịu đối với cả trẻ em và người lớn, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng. Đối với một số nhóm, bao gồm phụ nữ mang thai, trẻ sơ sinh và những người bị suy giảm miễn dịch, thủy đậu có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm.

Virus thủy đậu.

2. Biến chứng của thủy đậu khi mang thai

Khoảng 90% phụ nữ có miễn dịch với bệnh thủy đậu ở thời điểm mang thai, do đã từng mắc bệnh hoặc tiêm phòng sớm. Thủy đậu được ước tính là từ 0,7 - 3 trong số 1.000 trường hợp mang thai.

Trong số những phụ nữ mang thai chưa tiêm phòng, việc tiếp xúc với virus varicella trong thai kỳ có thể gây ra biến chứng nghiêm trọng. Các phụ nữ đã được tiêm phòng thường xuyên không có nguy cơ bị bất kỳ biến chứng nào.

Khoảng 10% đến 20% phụ nữ mang thai bị nhiễm bệnh có thể phát triển một trạng thái gọi là viêm phổi. Các biến chứng bao gồm các vấn đề về hô hấp nghiêm trọng, có thể dẫn đến viện nhập, phải thở máy và nguy cơ tử vong cao.

2.1 Nguy cơ sảy thai và thai chết lưu

Sảy thai và thai chết lưu cũng có thể xảy ra sau khi mẹ mắc bệnh thủy đậu trong thai kỳ, đặc biệt ở những phụ nữ mang thai không có miễn dịch tiếp xúc với bệnh thủy đậu trong ba tháng đầu.

2.2 Thủy đậu bẩm sinh

Mặc dù dị tật bẩm sinh do tiếp xúc với bệnh thủy đậu (hội chứng varicella bẩm sinh) có thể nghiêm trọng, nhưng nguy cơ em bé bị dị tật bẩm sinh do tiếp xúc với bệnh thủy đậu trong nửa đầu của thai kỳ chỉ từ 0,4% - 2%. Tiếp xúc trong nửa sau của thai kỳ ít có khả năng dẫn đến dị tật bẩm sinh.

Các biến chứng cho trẻ khó có thể xảy ra nếu tiếp xúc với bệnh thủy đậu xảy ra từ tuần thứ 20 đến tuần thứ 36 của thai kỳ, mặc dù người mẹ có thể đối mặt với những rủi ro về sức khỏe.

2.3 Thủy đậu sơ sinh

Thai nhi phải đối mặt với nguy cơ cao nhất khi tiếp xúc với bệnh thủy đậu xảy ra trong tháng cuối của thai kỳ. Trong những trường hợp này, thai nhi có thể bị thủy đậu khi còn trong bụng mẹ hoặc ngay sau khi sinh. Bệnh thủy đậu ở trẻ sơ sinh không liên quan đến dị tật bẩm sinh mà thay vào đó là một bệnh nhiễm trùng lan tỏa toàn thân.

Khoảng 50% trẻ sơ sinh có mẹ mắc bệnh thủy đậu cuối cùng sẽ tự mắc bệnh và tình trạng nhiễm trùng có xu hướng đặc biệt nghiêm trọng ở trẻ sinh non. Có nguy cơ tử vong sơ sinh đáng kể nếu trẻ sinh ra mắc bệnh thủy đậu.

3. Phụ nữ mang thai nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn

Thủy đậu sơ sinh.

Phụ nữ lo ngại về việc tiếp xúc với bệnh thủy đậu khi mang thai nên gặp bác sĩ tư vấn. Bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm máu để xác định đã miễn dịch với bệnh thủy đậu hay chưa và đưa ra chỉ định phù hợp.

Nếu đã được tiêm phòng có miễn dịch với bệnh thủy đậu, có thể yên tâm rằng trẻ được bảo vệ nếu người mẹ tiếp xúc với người bị nhiễm bệnh. Nếu bạn không được miễn dịch, em bé rất có thể sẽ không có nguy cơ gì. Tuy nhiên, hãy đến gặp bác sĩ ngay để đảm bảo bạn được chăm sóc tốt nhất.

Nếu bạn chưa có miễn dịch và chưa mang thai nên cố gắng tiêm phòng thủy đậu trước. Nguy cơ thực sự về các biến chứng sức khỏe cho người mẹ cũng như dị tật bẩm sinh và thai chết lưu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiêm chủng tất cả các loại vaccine để bảo vệ sức khỏe và sự an toàn của mọi người trong gia đình và cộng đồng.
Phụ nữ nên hoàn tất lịch tiêm trước khi có thai ít nhất 3 tháng. Tiêm phòng (chích ngừa) 2 liều cách nhau tối thiểu 1 tháng đối với Varivax và Varicella / 6 tuần đối với Varilrix.

Lưu ý cho phụ nữ chuẩn bị mang thai sau khi tiêm phòng thủy đậu

- Tiêm vaccine phòng bệnh là cách tốt nhất để bảo vệ cho cả mẹ và thai nhi khỏi một số bệnh có khả năng mắc và lây nhiễm cao, trong đó có bệnh thủy đậu.

- Tiêm vaccine ngừa thủy đậu trước khi mang thai sẽ giúp tạo miễn dịch thụ động cho trẻ sơ sinh ngay từ khi mới chào đời, bé đã được tạo sức đề kháng ngay từ trong bụng mẹ, do đó mà có thể phòng được nguy cơ mắc bệnh thủy đậu.

- Phụ nữ có kế hoạch mang thai nên được tư vấn về sức khỏe sinh sản, tiêm chủng thủy đậu trước khi mang thai 3 tháng và tránh tiếp xúc với những người có nguy cơ lây bệnh thủy đậu, nhất là khi bản thân chưa hoàn thành tiêm vaccine ngừa thủy đậu.