Vấn đề giới tính và sức khỏe tình dục ở tuổi vị thành niên hầu hết tập trung vào giải đáp những thay đổi ở cơ thể và bộ phận sinh dục khi bước vào tuổi dậy thì. Như vậy, với các em nam khi đã dậy thì là có khả năng sinh tinh trùng và xuất tinh; với các em nữ là có thể phóng noãn (rụng trứng). Do đó nếu có điều kiện để tinh trùng tiếp xúc với noãn mới rụng thì các em rất có thể mang thai. Dù có khả năng sinh sản, các em dưới 19 tuổi vẫn chỉ là vị thành niên, chưa thể thành người lớn. Bài viết dưới đây sẽ giúp các bậc cha mẹ quan tâm nhiều hơn đến việc giúp con hiểu thấu đáo về sự an toàn của sức khỏe sinh sản, các bệnh lây truyền qua đường tình dục và tránh mang thai ở tuổi vị thành niên

Nguy cơ do hoạt động tình dục ở lứa tuổi vị thành niên

Hiện tượng trẻ vị thành niên có hoạt động tình dục sớm bắt nguồn từ sự tò mò của trẻ con, từ thôi thúc bản năng khi có tác động của ngoại cảnh... Trong hoạt động tình dục ở lứa tuổi vị thành niên có 2 nguy cơ nghiêm trọng nhất có thể xảy ra, đó là: các bệnh lây truyền qua đường tình dục cho cả hai giới và có thai ngoài ý muốn cho các em gái. Về bệnh lây truyền qua đường tình dục là nguy cơ hàng đầu cho mọi vị thành niên. Khi có quan hệ tình dục với nhau, các em hầu như không thể biết bạn mình có bệnh hay không. Quan hệ của các em lúc này thường vụng trộm, thiếu điều kiện vệ sinh nên rất dễ mang theo các mầm bệnh đi sâu vào trong đường sinh dục, đặc biệt là đường sinh dục nữ thường xuyên tiết dịch lại có khả năng thông lên đến ổ bụng nên dễ dàng nhiễm bệnh. Khi đã nhiễm bệnh, các em lại thường xấu hổ, giữ kín không dám đi khám để được điều trị đúng cách gây biến chứng tại đường sinh sản ảnh hưởng đến khả năng làm mẹ trong tương lai. Có thai ngoài ý muốn khi các em còn ở tuổi vị thành niên, do sự phát triển của các em chưa đầy đủ dẫn đến đẻ khó, các em thường bị thiếu máu, dễ bị nhiễm độc thai nghén dẫn đến sản giật cao hơn các phụ nữ trưởng thành. Giữ thai để sinh con hay phá thai đều là những giải pháp khó khăn và nguy cơ cho sức khỏe của các em trước mắt và lâu dài.

Tránh mang thai ở tuổi vị thành niên

Hiện nay ở nước ta, hầu hết các trường hợp mang thai ở tuổi vị thành niên đều được giải quyết bằng phá thai. Việt Nam là nước có tỷ lệ nạo phá thai đứng thứ 5 trên thế giới và đứng đầu khu vực Đông Nam Á. Mỗi năm có khoảng 300.000 ca nạo phá thai. Đáng chú ý là số trẻ vị thành niên nạo phá thai ở nước ta cao hơn nhiều lần so với các quốc gia dẫn đầu về nạo phá thai. Phần lớn trẻ vị thành niên đều có chung ý kiến cho rằng chúng có thể dễ dàng trì hoãn các hoạt động tình dục và tránh được việc mang thai ở tuổi vị thành niên nếu chúng có thể trò chuyện cởi mở với cha mẹ mình về vấn đề này. Kể cả khi vị thành niên có các thông tin từ internet hay các phương tiện truyền thông thì chúng vẫn cần được cha mẹ trao đổi, nói chuyện xung quanh vấn đề giới tính, tình yêu, tình dục. Do vậy, các bậc cha mẹ đừng e ngại và chần chừ, hãy tận dụng các cơ hội có thể giáo dục trẻ. Chẳng hạn như một chương trình, một bộ phim trên tivi hay việc một bạn trẻ mang thai... có thể giúp cha mẹ bắt đầu cuộc trò chuyện, trao đổi, chia sẻ với con về hậu quả của việc mang thai sớm, mang thai ngoài ý muốn, các biện pháp phòng tránh thai, tác hại của việc nạo phá thai cũng như các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Biết đâu con bạn cũng đang trông chờ ở bạn “vạch đúng đường cho hươu chạy”.

Các bệnh lây truyền tình dục hay gặp

Bệnh lây truyền tình dục là các bệnh bị nhiễm do mầm bệnh đi từ người có bệnh sang người lành thông qua hoạt động tình dục. Quan hệ tình dục với người có bệnh nếu không được bảo vệ bằng bao cao su thì sẽ bị lây nhiễm căn bệnh đó. Các bệnh lây truyền qua đường tình dục hay gặp nhất hiện nay là bệnh lậu với dấu hiệu chủ yếu là khí hư cùng đái dắt, đái buốt; bệnh giang mai với triệu chứng chính là vết loét sinh dục; bệnh mụn rộp sinh dục với các nốt bọng nước mọc tại đường sinh dục (nam và nữ) hoặc các bộ phận khác của cơ thể; bệnh viêm gan virut B, C; bệnh viêm âm đạo, niệu đạo do trùng roi với tình trạng ngứa, nhiều khí hư... Hiện nay nhiều bệnh lây truyền qua đường tình dục có thể chữa khỏi hoàn toàn, không để lại di chứng với các bệnh do các loại vi khuẩn gây nên. Vì thế, để bảo vệ sức khỏe sinh sản trong tương lai, các em cần được phát hiện sớm và điều trị kịp thời.