Xuất tinh ngược dòng xảy ra khi tinh dịch thay vì được đẩy qua đường dẫn tinh và rời khỏi cơ quan sinh dục nam như thông thường, thì lại bị đẩy ngược vào bàng quang và bài tiết qua quá trình đi tiểu.
Sau khi giao hợp hoặc thủ dâm, người bệnh đi tiểu thấy nước tiểu có lẫn những lợn cợn màu trắng đục.
Nguyên nhân của xuất tinh ngược dòng
Nguyên nhân của bệnh xuất tinh ngược có thể do bàng quang vẫn mở thay vì đóng trong khi xuất tinh gây ra tình trạng tinh dịch đi ngược vào bàng quang do các yếu tố sau:
Các tình trạng bệnh lý gây tổn thương các sợi thần kinh giao cảm trung gian vùng cổ bàng quang và cơ thắt tuyến tiền liệt khiến cho các cơ vòng ở vùng này bị mất khả năng co thắt.
Các biến chứng bệnh lý cột sống như thoái hóa, gai đôi, dị dạng. Dị tật bẩm sinh ở niệu đạo và bàng quang cũng có nguy cơ mắc xuất tinh ngược dòng.
Nam giới thường xuyên kìm hãm việc xuất tinh khi quan hệ tình dục và các nguyên nhân khác cũng có thể gây xuất tinh ngược dòng.
Xuất tinh ngược dòng thường xảy ra ở nam giới sau khi phẫu thuật hoặc khi mắc một số bệnh lý. Sau một số phẫu thuật như cắt bỏ tuyến tiền liệt qua niệu đạo (TURP) hoặc phẫu thuật làm giãn cổ bàng quang, xuất tinh ngược dòng có thể xảy ra. Tỷ lệ phổ biến của xuất tinh ngược dòng sau phẫu thuật TURP được ước tính từ 70-80%.
Xuất tinh ngược dòng còn có liên quan đến tiểu đường. Nam giới mắc tiểu đường có thể gặp phải xuất tinh ngược dòng do tổn thương dây thần kinh. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tỷ lệ phổ biến của xuất tinh ngược dòng ở nam giới tiểu đường dao động từ 4% đến 20%.
Xuất tinh ngược dòng do thuốc gây ra, một số loại thuốc được sử dụng để điều trị các tình trạng như tăng huyết áp, trầm cảm hoặc phì đại tuyến tiền liệt có thể gây ra xuất tinh ngược dòng như là một tác dụng phụ. Tỷ lệ phổ biến này có thể thay đổi tùy thuộc vào loại thuốc cụ thể và các yếu tố cá nhân.
Triệu chứng xuất tinh ngược dòng
Khá nhiều nam giới có thể không nhận ra bị xuất tinh ngược dòng. Tuy nhiên, có thể nhận biết một số dấu hiệu như: Nam giới nhận thấy tạo ra ít hoặc không có tinh dịch khi xuất tinh; sau khi xuất tinh, nước tiểu có thể vẩn đục, cặn lợn cợn; nam giới gặp khó khăn trong vấn đề thụ tinh và có con.
Xuất tinh ngược dòng tuy không gây ảnh hưởng nhiều tới đời sống tình dục nhưng lại là một nguyên nhân dẫn đến hiếm muộn ở nam giới. Theo thống kê, xuất tinh ngược dòng là một trong những nguyên nhân gây vô sinh, chiếm từ 0,3% đến 2% các trường hợp vô sinh nam.
Điều trị xuất tinh ngược dòng
Trong trường hợp cần phải điều trị, phương pháp như thế nào, có hiệu quả hay không phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh.
Điều trị bằng thuốc có thể mang đến hiệu quả nếu nguyên nhân gây xuất tinh ngược là do tổn thương dây thần kinh, ảnh hưởng từ các bệnh lý tiểu đường, bệnh đa xơ cứng, một số cuộc phẫu thuật vùng bàng quang…
Những loại thuốc này có vai trò giữ cho cổ bàng quang đóng lại trong quá trình xuất tinh, nhưng có thể gây ra tác dụng phụ hoặc phản ứng bất lợi với các loại thuốc khác. Người bệnh nên báo với bác sĩ. Đặc biệt là khi bị cao huyết áp hay bệnh tim mạch.
Nếu người bệnh đang dùng các loại thuốc khác ảnh hưởng đến việc xuất tinh, việc này sẽ cần được trao đổi với bác sĩ để điều chỉnh sao cho phù hợp, tránh tác dụng phụ.
Khi điều trị hiếm muộn đối với bệnh nhân bị xuất tinh ngược dòng, bác sĩ buộc phải cố gắng thu nhận tinh trùng. Bệnh nhân uống thuốc nhằm kiềm hóa nước tiểu trước khi làm xét nghiệm tinh dịch đồ. Khi có các thông số tinh trùng thu được từ kết quả tinh dịch đồ, bác sĩ đưa ra phương hướng điều trị phù hợp đối với hai vợ chồng. Tùy từng trường hợp cụ thể mà người vợ có thể chỉ định làm thụ tinh nhân tạo (IUI), hoặc thụ tinh ống nghiệm (IVF/ICSI).
Lời khuyên thầy thuốc
Để phòng ngừa nguy cơ bị xuất tinh ngược dòng, nam giới nên chủ động trong việc chăm sóc sức khỏe bằng cách xây dựng lối sống lành mạnh, vận động điều độ, nghỉ ngơi hợp lý để phòng ngừa các bệnh lý như tiểu đường, trầm cảm, tim mạch, huyết áp…
Nếu có bệnh và phải dùng thuốc điều trị, nên trao đổi với bác sĩ về các tác dụng phụ, cụ thể là xuất tinh ngược dòng, để được đề xuất những phương án ít bị ảnh hưởng đến chức năng sinh sản hơn.
Với các trường hợp phẫu thuật có thể ảnh hưởng đến cơ cổ bàng quang như phẫu thuật tuyến tiền liệt, bàng quang, hãy hỏi về nguy cơ xuất tinh ngược. Nếu bạn chưa có con hoặc có kế hoạch sinh con trong tương lai, hãy nói chuyện với bác sĩ về các lựa chọn trữ tinh trùng trước khi phẫu thuật.
Tóm lại xuất tinh ngược dòng là tình trạng hiếm gặp, vì vậy, nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nghi ngờ nào bạn nên đến gặp bác sĩ để thăm khám và tư vấn phương hỗ điều trị để sớm có con.